Creative Commons Polska

["Jakub Mrozowski" <phibro AT wp.pl>]

SasQ, na początek pewien adres:
http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html

tam możesz wyszukać akty prawne (wyłączone spod ochrony prawa autorskiego, 
więc możesz korzystać do woli), w których odnajdziesz wiele odpowiedzi na 
nurtujące Cię pytania. I pamiętaj - nieznajomość prawa szkodzi.


> > Jakub Mrozowski:
> > Na własny użytek nie możesz ściągnąć filmu :)
> 
> Bo? Kto tak mówi? ;)

Ja :)
A tak serio ustawodawca tak mówi. 

Otóż twórca może czynić wszystko to, czego ustawa mu nie zabrania:

art.8. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Twórcy przysługują uprawnienia osobiste i majątkowe. Do majątkowych zalicza 
się:
art. 17.
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do 
korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji 
oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Natomiast użytkownik nie może, bez zgody twórcy, w to prawo wkraczać, chyba 
że ustawa pozostawia mu taką możliwość. 

Dozwolony użytek chronionych utworów
Art. 23. 
1.) Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już 
rozpowszechnionego
utworu w zakresie własnego użytku osobistego (...)
2.) Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych 
egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w
szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.

Dyskusyjne jest czy w tym przypadku pozostawia. Moim zdaniem trudno by to 
było udowodnić - ze wszystkimi, którzy od Ciebie ściągają dany plik albo od 
których Ty ściągasz pozostajesz w stosunku osobistym ? (poza tym w prawie nie 
zawsze decyduje wykładnia językowa, bierze się pod uwagę na przykład - 
funkcjonalną - więc czy o to chodziło ustawodawcy, gdy regulował instywucję 
dozwolonego użytku prywatnego? Sąd bez wątpienia weźmie taki argument pod 
rozwagę)


> > Jakub Mrozowski:
> > Prawa autorskie to własność intelektualna
> 
> Czyja własność? Co jest jej przedmiotem? 

Własność intelektualna to m.in. utwory (prawo autorskie), artystyczne 
wykonania, patenty, znaki towarowe... Wszystko regulują stosowne ustawy. 
Radzę przeczytać.

Skoro to prawa autorskie, to
> czego się mieszają do tego wydawcy? ;)

To już inna sprawa. Mają takie uprawnienia, jakie uzyskali od twórców.

> 
> > Jakub Mrozowski:
> > a ją narusza się w nieco inny sposób niż "zwykłą" własność. Ale jest to
> > kradzież własności intelektualnej, chociaż oryginał pozostaje u  
> > właściciela.
> 
> No to jak właściciel nie traci swojej "własności", to gdzie tu kradzież?
> Co jest jej przedmiotem?

To kradzież w rozumieniu potocznym. Można powiedzieć, że to naruszenie praw 
autorskich. Skutek jest podobny.


> 
> A tak serio: Wydawało mi się, że KORZYŚĆ jest wtedy, gdy się coś
> SKORZYSTA, czyli ZYSKA. Coś logika podupada. Brak strat to jeszcze nie
> korzyść [każdy kwadrat jest prostokątem, ale to nie oznacza że w drugą
> stronę - każdy prostokąt jest kwadratem].

Rafał ma rację, w sensie ekonomicznym zyskałeś.

> 
> > Rafał Próchniak:
> > W ten sposób każdy korzystający z sieci p2p zwykle odnosi ekonomiczne
> > korzyści ze ściągania plików
> 
> Czyli ile wynosi moja korzyść z tego, że ściągnąłem plik? Czy to oznacza,
> że jeśli masowo będę ściągał pliki, to wkrótce będę najbogatszym  
> człowiekiem
> świata? ;)

Oj... ciężko...

> > Rafał Próchniak:
> > Uprawniony, który nie życzy sobie udostępniania utworów, ponosi straty.
> 
> Nie życzy sobie, a jednocześnie sam je udostępnia gdzieś indziej. To chce
> być znany czy nie? Chce, żeby ludzie słuchali jego muzyki/oglądali jego
> filmy, czy tworzy "do szuflady"? ;J

To tylko jego sprawa. Popularność to inna kwestia. Dla wielu osób to nie jest 
hobby. W ten sposób zarabiają.

> A co z ludźmi, którzy zainteresują się jego dzięki temu, że trafili na  
> niego
> w sieci p2p i postanowili że warto kupić oryginał? [tak było ze sporą  
> ilością
> moich książek, które kupiłem w wersji papierowej tylko dlatego, że  
> wcześniej
> przeczytałem je w wersji ściągniętej z p2p i uznałem, że są warte  
> kupienia].

Nie taki jest układ. Twórca nie zawarł z Tobą takiej umowy. To autor decyduje 
o tym, jak chce utwór zaprezentować publiczności i na jakiś warunkach 
udostępnić - Ty się na to zgadzasz lub nie.


> Z tym się w pełni zgadzam. Aktualnie uprawniony może wysunąć właściwie  
> dowolne
> żądania rekompensaty rzekomych strat, mimo że tych strat nikt nie jest w  
> stanie
> policzyć i sprawdzić. Mimo to, że są to straty "teoretyczne", to jednak 
> są  
> są  
> one
> traktowane jak rzeczywiste straty i respektowane. A prawo nie powinno 
> chyba
> opierać się na fikcji, tylko na potwierdzonych faktach które da się  
> sprawdzić.

Ale to nie fikcja. Prawdą jest że ściągasz książkę a jej nie kupujesz. 
Książka kosztuje np. 30 zł - utracone korzyści autora\wydawcy - 30zł. Ale 
ustawa daje autorowi dodatkowe uprawnienia.


Art. 79
Twórca może żądać od osoby, która naruszyła jego autorskie prawa majątkowe,
zaniechania naruszenia, wydania uzyskanych korzyści albo zapłacenia w 
podwójnej,a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione, potrójnej wysokości 
stosownego wynagrodzenia z chwili jego dochodzenia; twórca może również żądać
naprawienia wyrządzonej szkody, jeżeli działanie naruszającego było zawinione.


A więc "stosowne wynagrodzenie" - a co to znaczy? Strony mogą się umówić. 
Jeżeli tego nie zrobią będę próbowały udowodnić swoje racje w procesie. A 
ostatecznie zadecyduje o tym sąd.

> > Rafał Próchniak:
> > I uważam, że w tej sprawie można przede wszystkim "uważać" - trudno jest
> > cokolwiek udowodnić.
> 
> Ano niektórym się jednak udaje coś udowodnić. RIAA, ZPAV, ZAiKS itp. na  
> okrągło
> pozywają ludzi i nawet udaje im się wygrywać sprawy. Wygląda więc na to, 
> że
> mając odpowiednią ilość opłaconych prawników da się udowodnić wiele 
> rzeczy  
> rzeczy  
> ;)
> Szkoda tylko, że nie każdy ma w tym boju równe szanse i nie każdy może z
> fikcji zrobić prawdę.

Patrz wyżej. 
A zresztą prawnicy nie decydują o wyniku sprawy a sąd.


> Użycie tego określenia zdradza intencje mówiącego ;)  Od razu wiadomo, że
> chce zasugerować odbiorcy zatarcie granicy między fizycznym a 
> niefizycznym  
> niefizycznym  
> ;D
> Dlatego właśnie zapytałem o prawo autorskie, chcąc uniknąć mylenia pojęć i
> mieszania w to jakichś ideologii.

http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82asno%C5%9B%C4%87_intelektualna
i kłopot rozwiązany
(mało to dokładne ale zawsze)

> 
> > Jakub Mrozowski:
> > Własność intelektualna odnosi się do szeroko rozumianych dóbr  
> > niematerialnych
> 
> Duchów? :>

I kolejny problem rozwiązany :)
http://pl.wikipedia.org/wiki/Dobro_niematerialne

Czy naprawdę tak trudno zrozumieć, że jak coś nie ma postaci materialnej 
(chociaż dobra niematerialne najczęściej mają swoje nośniki) to nie znaczy, 
że nie ma wartości ?

To jest też problem wiedzy, za którą wciąż niechętnie płacimy. Jak idziesz do 
lekarza to myślisz, że płacisz za możliwość poleżenia na kocetce ? 


> 
> OK, przyjmijmy że istnieje coś takiego, jak "własność intelektualna". Z  
> tego co
> mi wiadomo, przedmiotem tej własności są idee. 

Przejrzyj definicję tego terminu.

W jaki sposób mogę być  
> właścicielem
> mojego pomysłu? Jak mam "założyć łańcuch" na mój pomysł, by nikt mi tej  
> mojej
> "własności" nie podpieprzył? ;) 

Jeżeli tylko spełnia następujące cechy, będzie chroniony prawem autorskim:

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o 
- indywidualnym charakterze, 
- ustalony w jakiejkolwiek postaci (nawet nie musi być utrwalony, wystrczy 
byś dał komuś okazję do zapoznania się z nim) 
- niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

A całą reszta to kwestie dowodowe. Musisz zrozumieć, że autorowi prawo 
autorskie ma służyć pomocą. To są warunki minimalne, jeżeli się postarasz i 
np. zapiszesz swój pomysł na kartce, na której notariusz uwidoczni datę i 
podpiszę to na pewno Twoje szanse na udowodnienie autorstwa i pierwszeństwa 
wzrosną.
 

> Ja sądzę, że można być AUTOREM myśli, czyli kimś, kto "powołał ideę do  
> życia",
> ale idee są niematerialne, więc nie da się ich "trzymać na łańcuchu".

Można je utrwalić. 

> Oczywiście można pozakładać na wszystko DRMy i w ten sposób "nadać  
> materialność"
> każdej idei uniemożliwiając powstawianie kopii, ale wtedy wywalimy do  
> kosza cały
> wór wspaniałych możliwości, które otwiera przed nami świat cyfrowy.
> Jednak jest obszar, na którym idee zawsze pozostaną wolne i nieograniczone
> prawami materialności - w naszych umysłach. Nie da się uniemożliwić  
> czyjemuś
> mózgowi zrobienia w swojej pamięci kopii obrazu, na który ten ktoś patrzy.
> I jakoś nie wyobrażam sobie prawa, które ścigałoby "kurierów mózgowych" :P
> [nawet scenariusz filmu "Johnny Mnemonic" wydaje mi się mniej absurdalny].
> 

Nie ściga, nie martw się o to.


I na koniec: nie rozumiem czemu niektórzy chcą na siłę uszczęśliwiać twórców 
(i to czemu ? Dla dobra powszechnego??) Jeżeli ktoś chcesz tworzyć 
opowiadania dla popularności czy po prostu jest to jego hobby i nie chce 
dostawać za to żadnych pieniędzy to wydaje takie opowiadanie na licencji CC i 
koniec. Takie rozwiązania są świetne i rzeczywiście promują twórczość. Te 
same cele ma prawo autorskie - co z tego, że napisze opowiadanie, jak ktoś 
inny powie, że jest autorem. Przed tym, między innymi, 
chroni nas prawo autorskie. Nie uszczęśliwiajmy autorów na siłę!!

Pozdrawiam
Kuba

----------------------------------------------------
Każda legenda ma swój początek - zobacz, jak James Bond stał się
agentem 007! Film Casino Royale w kinach od 17 listopada.
http://klik.wp.pl/?adr=http%3A%2F%2Fadv.reklama.wp.pl%2Fas%2Fblond.html&sid=932