Creative Commons Polska

["Marcin Wasowski" <marcin.wasowski AT gmail.com>]

On 12/20/06, Marek Futrega <futrega AT mimuw.edu.pl> wrote:

W przypadku YouTube'a sytuacja jest podobna jak z licencjonowaniem, a moze
nawet lepsza, bo tutaj jest wymiana czegos za cos. YouTube daje za darmo
dotarcie do odbiorcow i darmowy hosting w zamian za mozliwosc zarabiania
na udostepnianych materialach. Zasady sa jasne, nikt nikogo do niczego nie
zmusza. I czy YouTube na tym zarabia, tez nie bylbym tego taki pewien,
biorac pod uwage, ze musieli byc w ciagu roku kilka razy dofinansowywani
przez fundusze VC (sprzedanie sie za 1,65 mld. nie nazywalbym zarobkiem).

Niestety to nie jest takie proste. W dzisiejszych czasach, niezależnie od tego czy nazwiemy je powszechnym konsumpcjonizmem, ekonomią nadmiaru, czy jakkolwiek inaczej, kapitałem jest możliwość przyciągania zainteresowania, "brand" jest cenniejszy niż wszelkie inne zasoby. To właśnie to kupił Google, w to inwestował VC. Sukces YouTube jest sukcesem jego użytkowników w nie mniejszym stopniu, niż jego założycieli (polecam  np 
http://www.informationarchitects.jp/you-own-this-website). 
Dzisiaj, kiedy nasze życie społeczne (a co za tym idzie także gospodarka) w coraz mniejszym stopniu regulowana jest nie przez prawa ustanawiane przez rządy ale przez kod (komputerowy, ale też korporacyjny czy społecznościowy), kwestia własności i dystrybucji zysków nie jest już taka jasna. Przecież nawet prawo własności w kształcie, do którego jesteśmy przyzwyczajeni, to dość nowy i na pewno nie jedyny sposób organizacji życia społecznego. I wielokrotnie była ona w historii redefiniowana. Zniesienie niewolnictwa było gwałtem na prawie własności. Kodeks pracy to drastyczne ograniczenie wolności zawieranych umów. Powszechne uwłaszczenie chłopów - to wręcz rabunek. Nawet zastąpienie monarchii absolutnej demokracja, republiką, czy monarchią konstytucyjna wiązało się zwykle z odebraniem praw własnościowych monarchom, prawda? Moim zdaniem konstruktywna dyskusja powinna zakładać również ponowną ocenę instutucji praw własnościowych do własności intelektualnej, ocenę jak ten instrument sprawdza się dzisiaj, czy zapewnia sprawiedliwą udział w zyskach twórcom, czy służy interesowi społecznemu, czy stanowią gwaracje rozwoju, czy może - przeciwnie - hamulec. 
Na razie nie mam zielonego pojęcia, jak odpowiedzieć na te pytania, ale wszelka dyskusja o własności intelektualnej *musi* zacząć się od próby dekonstrukcji tego pojęcia.

Pozdrawiam, 
-- 
Marcin Wąsowski