Creative Commons Polska

[Rafał Próchniak <burlap AT poczta.onet.pl>]

Witam!

Nazywam się Rafał Próchniak, jestem prawnikiem (z wykształcenia) i
ekonomistą (z przyszłego wykształcenia). Interesuję się wolnym
oprogramowaniem, open source, open content. 

Brałem udział w tłumaczeniu polskiej licencji CC (pierwszy szkic), stąd
odpowiem krótko (ale wypowiadam się we własnym imieniu) na pytania
Krzysztofa Siewicza (choć może "odpowiem" to za dużo powiedziane). 

> 
> 1. Czy na gruncie prawa polskiego wystarczajacym bedzie oznaczenie np. 
> strony internetowej znaczkiem CC, dla zwiazania uzytkownika licencja? 
> Byc moze, w ramach ksztaltowania "zwyczajow wystepujacych w obrocie", 
> CC-PL powinna wydac swego rodzaju wiazaca interpretacje, podobnie jak 
> czyni to Eben Moglen opisujac dlaczego logicznie rzecz biorac GPL 
> wiaze kazdego korzystajacego z wolnego oprogramowania wydanego na tej 
> licencji.

Tu tylko dodam kolejne uwagi:
1. Prawo autorskie obowiązuje w internecie. Z założenia wszystko objęte
jest ustawą, co jest równoznaczne z zastrzeżeniem wszystkich praw
(uwzględniając dozwolony użytek). 
2. Interpretacja byłaby kolejną umową i znów wystąpiłby taki problem:
czy link do interpretacji na stronie wystarczy do związania użytkownika
interpretacją?
3. Licencja pozwala zwykle na więcej. Czyli w interesie użytkownika jest
jej uznanie. Gdzie jest oświadczenie woli - nie wiem. (Ale skoro wiesz
więcej o licencjach, to jaka jest konstrukcja w przypadku click-wrap?
Może obok znaczka CC powinno być po prostu "zgadzam się"?)

> 
> 2. W przypadku istnienia wersji prawniczej i wersji dla ludzi :), moga 
> nastepowac rozbieznosci interpretacyjne. Skoro za wiazaca uznajemy 
> jedynie tekst prawniczy, to po co w takim razie ten drugi? Widze tu 
> jedynie zrodlo problemow.

Rozbieżności można łatwo usunąć: gdy będzie szkic wersji uproszczonej
można go porównać z pełną wersją i zaproponować bezpieczne
sformułowania. :)

To chyba normalna praktyka - na gwarancjach od sprzętu gospodarstwa
domowego, na wywieszkach w sklepie, w reklamach - żeby pisać coś w
wersji po ludzku. Oczywiście, jest to źródło problemów, ale życie toczy
się dalej. Dla większości użytkowników skrót wystarczy - poza tym będzie
pełnił w pewnym sensie rolę edukacyjną. Na większości produktów objętych
"normalnymi" licencjami też masz uproszczone teksty (płyta, gdzie jest w
skrócie napisane co możesz robić czy książka, gdzie najczęściej jest po
prostu "Copyright by... All rights reserved", co jest chyba
pozostałością po amerykańskim systemie rejestracji i oznaczania, który
od ładnych paru lat nawet tam nie obowiązuje, patrz TRIPS).

> 
> 3. O ile dwie poprzednie kwestie sa raczej prawniczym szukaniem dziury 
> w calym, to nasuwa mi sie takze problem bardziej praktyczny. Wydaje mi 
> sie, ze w spoleczenstwie Polskim panuje dosc powszechne przekonanie o 
> mozliwosci swobodnego wykorzystania tekstow i innych materialow 
> dostepnych w Internecie. (Nota bene nie jest to zjawisko ograniczone 
> do Internetu - prosze porownac ilosc przypisow w artykulach naukowych 
> publikowanych w Polsce z artykulami amerykanskimi, gdzie 
> niejednokrotnie przypisy kilkakrotnie przekraczaja objetoscia tekst 
> samego artykulu)

(Liczba przypisów jeszcze o niczym nie świadczy - w Polsce też już się
zdarza, że jest wielki przypis. Amerykanie bardzo często przeginają z
ilością przypisów i bibliografią wychodząc chyba z założenia, że na
10-stronicowy artykuł mogło mieć wszystko, co kiedykolwiek w życiu
przeczytali.)

> 
> Wynikaja z tego dwa wnioski - Po pierwsze, byc moze podstawowa idea 
> CC, jaka jest zwiekszenie obiegu tworczosci przez zmniejszenie ochrony 
> prawnoautorskiej i tak w Polsce (faktycznie, a nie legalnie) jest 
> realizowana. Po drugie, przecietny uzytkownik polski tym bardziej 
> uzna, ze oznaczenie utworu CC oznacza przyzwolenie na zrobienie z nim 
> wszystkiego. Znaczek C > CC > PD jest w tym kontekscie dobrym 
> pomyslem, ale chyba nie wystarczajacym. W szczegolnosci, niewiele osob 
> wie, ze licencje CC to tak naprawde wiele wariantow - czesc z nich 
> daje wiecej, a czesc mniej praw uzytkownikowi.
> 
> Innymi slowy - zwolennikow CC czeka w moim mniemaniu ciezka praca 
> edukacyjna, podobna do tej, jaka musza wykonywac czlonkowie ruchu 
> wolnego oprogramowania tlumaczac, ze nie maja nic wspolnego z 
> komunizmem oraz, ze GPL wiaze uzytkownika i nie mozna w zwiazku z tym 
> robic z programem, co sie komu zywnie podoba.

Marksiści - Lessigiści wszystkich krajów łączcie się? Wydaje mi się, że
licencja CC jest łatwiejsza do przełknięcia niż GPL (może z wyjątkiem
share-alike, ale to dotyczy tylko części licencji) i wprawdzie jestem
czasem zwolennikiem częściowej wirusowości (może stanowić korzystne
zabezpieczenie, nie mówiąc o skutkach interesujących z punktu widzenia
ekonomisty), ale GPL to wciąż dużo ideologii (preambuła). Wystarczy
porównać stronę GNU ze stroną CC. 

Edukacja prawnicza to jest w ogóle problem - patrz akcje w rodzaju
"czytaj umowy" albo całe prawo ochrony konsumenta nastawione na
przetłumaczenie ludziom chroniących ich przepisów (i same przepisy).
Trzeba jednak próbować i zacząć od osób, które jest łatwiej przekonać
(zwolenników wolnego oprogramowania na przykład). 

> 
> Pozdrawiam,
> Krzysztof Siewicz
> 
> P.S. Pare dni temu zmienilem swoja strone internetowa ksiewicz.net i 
> rozpoczalem prowadzenie blogu poswieconego prawu wolnego 
> oprogramowania. Zapraszam. Rozwazam udostepnienie artykulow tam 
> zamieszczanych na licencji CC.
> 
> ----------------------------------------------------------------------
> Znajdz sobie auto na wiosne! >>> http://link.interia.pl/f186b
> 
> _______________________________________________
> Cc-pl mailing list
> Cc-pl AT lists.ibiblio.org
> http://lists.ibiblio.org/mailman/listinfo/cc-pl
-- 
Pozdrawiam
Rafał Próchniak