Skip to Content.
Sympa Menu

cc-pl - Re: [Cc-pl] linki a prawo autorskie

cc-pl AT lists.ibiblio.org

Subject: Creative Commons Polska

List archive

Chronological Thread  
  • From: Alek Tarkowski <alek.tarkowski AT creativecommons.pl>
  • To: Creative Commons Polska <cc-pl AT lists.ibiblio.org>
  • Subject: Re: [Cc-pl] linki a prawo autorskie
  • Date: Thu, 23 Mar 2006 10:45:30 +0100

Czesc,

To bedzie troche na marginesie tej calej dyskusji. Ale - wspominal juz o tym Rafal Prochniak - odchodzac od kwestii prawnych i patrzac od strony teorii mediow, czesc z Was opiera argument dotyczacy legalnosci linkow na dosyc konserwatywnej teorii zmiany medialnej:

Krzysztof Siewicz wrote:

Nadal nie rozumiem dlaczego. Dysponując rekordem bibliograficznym idziesz do biblioteki lub księgarni i bezpośrednio uzyskujesz dostęp do cudzego utworu. Bez podejmowania czynności wyszukiwawczych itp. Dysponując linkiem, Twoja przeglądarka (przedłużenie Twoich nóg i rąk) daje Ci bezpośrednio dostęp do cudzego utworu - bez czynności wyszukiwawczych lub wpisywania linku samodzielnie.


Mam poczucie, ze piszac o "przedluzeniach nog i rak" wywlekasz niejako z grobu Marshalla McLuhana, zacytujmy wiec klasyka:
"Przekaznik jest przekazem" - mediacja nigdy nie jest prosta, ma zawsze swoja tresc, kazda mediacja jest objazdem w stosunku do prostej nie-zaposredniczonej drogi. Link to nie to samo co przypis, email nie jest listem, samochod to nie dorozka, a tym bardziej nie para ludzkich nog. W rekord bibliograficzny moge sobie klikac dowoli, tylko ze najpierw musze na kartce papieru narysowac kursor. Istnieje podstawowa roznica miedzy "zwyklym" tekstem a kodem. "<a>" potrafi duzo wiecej niz "a" - to chyba oczywiste, ze kod jest tekstem, ktory sam potrafi dzialac. Z rekordem w reku musisz do biblioteki sie udac, w przypadku linku chodzi on za Ciebie, sporo szybciej, takze po wodzie, przez ocean, itp.

Ciekawszy argument niz ten powolujacy sie na podobienstwo linkow do czegos uprzedniego, dobrze znanego i legalnego jest ten przedstawiony przez Tymoteusza - sprowadza sie on do prostego pytania, ktore jak dotad dla mnie jest niejasne, szczerze mowiac:

czy linkowanie jest wykorzystaniem utworu? - czyli inaczej: czy link jest fragmentem utworu?

bo mam niejasne wrazenie, ze nie jest. wiec link mialby byc sposobem eksploatacji utworu - pewna technika zwielokrotnienia utworu? bo mamy juz pole eksploatacji zwiazane z internetem, ale ono dotyczy publikacji, a nie linkowania.

Jeszcze jedna uwag z marginesu dyskusji:
- interesujace wydaja mi sie glosy postaci "linki musza byc legalne, bo to podstawowa zasada internetu". interesuje dlatego, ze to przejaw inter-optymizmu, ktory jest mi moze nawet nieco bliski, ale co do ktorego nie mam zludzenia od czasu, gdy przeczytalem "Code is Law" Lessiga, gdzie daje on wyraznie do zrozumienia, ze odwolywanie sie do jakiejkolwiek "natury" internetu, tym bardziej niezmiennej, nie ma sensu.
- podobnie jest troche ze stwierdzeniem SasQ:

"To zupełnie jakby autor wywiesił całe swoje opowiadanie w miejscu
publicznym [Internet jest miejscem publicznym, czy to się komuś
podoba czy nie], a później chciał pozwać każdego, kto przeczytał
taką pracę albo powiedział sąsiadowi, gdzie ona wisi :P"

Wydaje mi sie, ze wlasnie tak sie stalo w przypadku Depeche Mode, ktore pozwalo polskiego internaute o naruszenie praw autorskich za to, ze z pomoca wyszukiwarki znalazl publicznie dostepny i niezabezpieczony teledysk zespolu (pisal o tym Vagla). Sprawa byc moze byla i absurdalna - ale niemniej miala miejsce.

Osobiscie uwazam, ze doszukiwanie sie ukrytych motywow powodujacych, ze ktos argumentuje tak, a nie inaczej w tej dyskusji, daleko nas naprzod nie posunie. Mam taka propozycje, czy mozemy na chwile odlozyc emocje (zgadzajac sie, jesli to konieczne dla zachowania spokoju, ze uznanie nielegalnosci linkow (poza dozwolonym uzytkiem itp.) byloby absurdem itd.) i skupic sie na ustaleniu, czy na gruncie polskiego prawa mozna rzeczywiscie uznac linki za nielegalne - niezaleznie od skutkow politycznych, zgodnosci ze zdrowym rozsadkiem, itp. przepraszam, moze takie stawianie sprawy w swiecie prawnikow nie ma sensu, tzn. moze nie ma co gdybac az nie powstanie odpowiednie orzeczenie. potrafie sobie wyobrazic, ze tak moze rzeczywiscie jest, bo prawo nie zawsze nadaza za rzeczywistoscia. Tak stawiajac sprawe mozemy z tej dyskusji wyciagnac konstruktywny wniosek - bo jesli uznamy, ze taka argumentacja jest mozliwa, to prawdopodobnie ktoregos dnia sie ona rzeczywiscie pojawi.

Mam wrazenie, ze kluczem jest tu zrozumienie idei - dla mnie niejasnej - linkowania jako pola eksploatacji. Czy ktos, kto zna sie na tej materii, potrafi nam kwestie wylozyc?

Jeszcze jedna watpliwosc - skoro istnieje konstrukcja zakazu mozliwosci przedruku utworu, dlaczego nie istnieje konstrukcja zakazu linkowania? (wiem, moze nie powinienem wywolywac wilka z lasu)

Pozdrowienia,

alek.

--
koordynator / Public Lead
Creative Commons Polska / Poland

http://creativecommons.pl
skype:alektarkowski





Archive powered by MHonArc 2.6.24.

Top of Page